Pochodząca z II połowy XIX wieku budowla o historyzujących cechach stylowych, z przewagą elementów neogotyckich, murowana, jednopiętrowa z dwuspadowym dachem. Charakterystyczna jest asymetryczna fasada ratusza, z wieżą w osi głównego wejścia. Wieża ta jest zwieńczona attyką z krenelażem i dwoma narożnymi wieżyczkami. Na wieży ratuszowej w 1876 roku został umieszczony zegar - wymieniony na nowy w 2001. Budynek dawnego Ratusza od wielu lat nie spełnia już swojej funkcji, jednak od 1993 roku powiewa nad nim herbowa flaga miasta a w samo południe można usłyszeć stąd hejnał Oświęcimia - fragment poloneza skomponowanego przez Aleksandra Orłowskiego. Pierwotny budynek miejskiego ratusza znajdował się pośrodku Rynku już od połowy XVI wieku, odnowiony w 1792 roku spłonął podczas pożaru w 1863. Pracę nad nowa siedzibą magistratu nadzorował architekt Leopold Michla. Od 1875 roku biura władz miejskich funkcjonowały już w nowym obiekcie aż do II wojny światowej a po jej zakończeniu usytuowano magistrat w Zamku. Od 1987 roku siedziba władz miejskich została przeniesiona do budynku przy ul. Zaborskiej.
Od 2018 roku siedziba Muzeum Ratusz - oddział Muzeum Zamek w Oświęcimiu, gdzie prezentowana jest wystawa stała pt. "W przestrzeniach historii. Dzieje miasta Oświęcimia". Wystawa ukazuje osiem wieków historii miasta od średniowiecza do współczesności i składa się z prezentacji filmowych, stanowisk i aplikacji interaktywnych oraz gablot multimedialnych z eksponatami. Niewątpliwą atrakcją jest samochód Praga - Oświęcim model Baby z 1936 r.